Constitutioneel eczeem (CE), ook wel atopisch eczeem genoemd, is een veelvoorkomende chronische huidziekte. Samen met allergisch astma, allergische rhinoconjunctivitis en voedselallergie, is CE onderdeel van het atopisch syndroom. De behandeling van constitutioneel eczeem bestaat uit verschillende stappen. Bij de meerderheid van de patiënten leidt behandeling met lokale therapie en eventueel lichttherapie tot voldoende controle van de ziekteactiviteit. Bij een deel van de patiënten kan er echter met deze middelen geen controle van het eczeem worden bereikt. Deze patiënten hebben een indicatie voor behandeling met orale immuunsuppressiva, zoals ciclosporine en methotrexaat.

Er is in deze publicatie aandacht voor de inmiddels geactualiseerde landelijke richtlijn van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie (NVDV) en er wordt dieper ingegaan op nieuwe onderzoeksresultaten rondom dupilumab en baricitinib. Deze middelen mogen pas na het falen van één of meer breed werkende orale immuunsuppressiva als therapeutische optie worden gezien. De ontwikkeling en invoering van middelen met hetzelfde indicatiegebied is nog steeds volop in ontwikkeling.

Er wordt ingegaan op de diagnostiek en behandeling van CE bij volwassen patiënten, adolescenten en kinderen en de toepassing van de meest recente therapeutische behandelopties.

Deze publicatie is een actualisatie van het artikel ‘Constitutioneel eczeem’ door Dr. J. van der Schaft, AIOS dermatologie, Prof. dr. M.S. de Bruin-Weller, dermatoloog en Drs. J. Molhoek-de Rooij, dermatoloog.