Spondyloartritis (SpA) is een verzamelnaam voor een aantal inflammatoire reumatische aandoeningen van het bewegingsapparaat met verwante klinische kenmerken en genetische predispositie.

Bij axiale SpA zijn in principe de sacro-iliacale (SI)-gewrichten en, in verschillende mate, de wervelkolom betrokken. Ook kan er sprake zijn van perifere artritis, dactylitis en enthesitis. Gerelateerde extra-skeletale aandoeningen zijn specifieke oogonstekingen (uveitis), inflammatoire darmziekten en psoriasis. Al deze aandoeningen behoren tot de 'immune mediated inflammatory diseases' (IMID’s).

De afgelopen decennia is de behandeling van SpA sterk veranderd en verbeterd. Nog steeds vormen NSAID’s, naast non-medicamenteuze ondersteuning zoals leefstijladviezen, actief bewegen en oefentherapie, de hoeksteen van de behandeling. Indien een patiënt ondanks deze behandeling een hoge ziekteactiviteit houdt, is een behandeling met een biological de volgende medicamenteuze optie.

Het stellen van de diagnose kan lastig zijn vanwege het wisselend aanwezig zijn van symptomen en vaak zijn lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek niet afwijkend, zeker in het begin van de ziekte. Wanneer de reumatoloog de diagnose axiale SpA eenmaal heeft gesteld, valt het aan te bevelen om de ziekteactiviteit regelmatig te vervolgen met behulp van de gevalideerde Ankylosing Spondylitis Disease Activity Index (ASDAS).

Dit geactualiseerde Farmacotherapie-Online artikel biedt een actueel overzicht van de mogelijke behandelwijzen, zowel medicamenteus als niet-medicamenteus. In het artikel wordt onder meer stilgestaan bij nieuwe ontwikkelingen op gebied van behandelingsmogelijkheden. Het artikel sluit af met nieuwe uitdagende casuïstiek.

Deze publicatie is een actualisatie van het artikel ‘Axiale spondyloartritis' door dr. A.M. Tubergen, reumatoloog en dr. M.G.B. van Onna, reumatoloog.